بپردازیم به پاسخ سوال و ابتدا باید تعریفی از علم داشته باشیم:

علم عبارت است از پالایش درک ما از طبیعت که از طریق طرح مداوم پرسش ها و پژوهش فعالانه آنها صورت میگیرد. درواقع علم شیوه نگرش به جهان است. این کار با مشاهده جهان خارج شروع میشود و دانشمند با استفاده از ان فرضیه ای را جمع بندی میکند تا مرو ازمایش قرار دهد. باید توجه کتید که علوم جدید با ناازمودنی ها از قبیل هدف نهایی حیات، یا وجود موجودات ماوراطبیعه سر و کار ندارد. معیار تصمیم گیری در مورد اینکه آیا یک گفته خاص در قلمرو علم است یا خیر، آن است که بتوان آن را با مشاهده محک زد. گرجه شیوه های دیگری از جمله شیوه های مذهبی ،زیبا شناختی و اخلاقی برای نگرش به جهان وجود دارد اما این شیوه ها علمی نیستند . اظهارات  مطرح شده  در این جهان بینی ها آزمودنی نیست، اینها در نهایت بر عقیده، مذهب، فرهنگ و ارزش های فردی مبتنی هستند. گفتن اینکه این شیوه های نگرش علمی نیستند به معنی بی اعتبار دانستن آنها نیست بلکه هر شیوه ی نگرشی به جهان درک و احساس متفاوتی را از آن القا میکند که هر یک به خودی خود ارزشمند است.

علم فرضیاتی را در مورد دنیای بیرون مطرح میکند و برای درک مسائل علمی آگاهی از این فرضیات اهمیت دارد(مثلا همه ی شما فرضیه تکاملی داروین رو میدونید البته بطور دقیق منظورم هست). رخداد های جهان خارج، از الگوهایی پیروی می کنند که انسان فقط با مشاهده و تجزیه و تحلیل دقیق قادر به درک آنهاست و الگوهای اساسی یا قوانینی که چگونگی این رخدادهای طبیعی جهان را توصیف میکند در همه جا یکسان است، علم بر مبنای نوعی استدلال پایه گذاری شده که به استقرا موسوم است، این کار با مشاهده خاصی از جهان خارج شروع میشود و به صورت نوعی تعمیم بسط میابد. سپس این تعمیم یا کلیات را میتوان در معرض ازمون هایی قرار داد که آنها را بررسی و تجزیه تحلیل نمایند.

گرچه علم با مشاهده آغاز و بنابراین با استدلال استقرایی شروع می شود اما استدلال قیاسی نیز به دانشمندان کمک میکند تا ببینند آیا نتیجه کیری های مبتنی بر استقراء به لحاظ منطقی نیز معتبر هستند یا خیر. استدلال علمی، قیاس و استقرا را که با یکدیگر متفاوت ولی مکمل هم هستند در هم ادغام میکند.

مشاهده به عنوان شالوده ی علوم، با حواس پنجگانه صورت می گیرند.

دقت مشاهدات علمی توسط شمار شمار بسیاری از دانشمندان کنترل می شود. وقتی مشاهده ای مورد قبول همه باشد آن را واقعیت می نامند. باید بین مشاهده و استنباط (inference) –یعنی ایده مبتی بر مشاهده- تفاوت اساسی قائل شد. مثلا مشاهده در مورد یک شیئی ممکن است آن را سفید،بلورین و شیرین نشان دهد و کسی استنباط کند که شیء مذکور شکر است ولی قبل از پذیرش آن به عنوان یک واقعیت باید آزمون های دیگری نیز صورت بگیرد.

هر وقت دانشمندان(خودتو دست کم نگیری ها) بخواهند استنباطی را بیازمایند آن را به صورت عباراتی در می آورند که بتوان ان را نفی نمود اینگونه عبارات را فرضیه می گویند و یک فرضیه تا هنگامی مورد قبول است که نفی نشده باشد. البته این رو هم بگم که ممکنه یک فرضیه ای که هنوز اثبات نشده به صورت یک امر قابل قبول و رایج تبدیل شود مثل تاثیر اواز خواندن بر افزایش رشد گیاهان.

حقانیت یک فرضیه نفی نشده در مفهوم قیاسی اش، اثبات نگردیده بلکه فقط معلوم شده که احتمالا درست است، مگر آنکه شواهد برخلاف آن گواهی دهند. بارزترین شکل فرضیه ها عباراتی است که اغلب به صورت «اگر....آنگاه» مطرح می شود.

مثلا اگر کود شیمیایی بیشتری مصرف کنیم آنگاه بوته های گوجه فرنگی میوه های بزرگتری به بار خواهند اورد. این بیان دو شرط را با هم مرتبط میکند،مقدار کود شیمیایی مصرفی و اندازه گوجه فرنگی. هر شرط را یک متغییر می نامند که می تواند تغییر کنداندازه گوجه فرنگی را متغییر وابسته(dependent variable)  می نامند زیرا فرض بر این است که این متغییر، وابسته به مقدار کود شیمیایی است که خود متغییر مستقل(independent variable) نامیده می شود.

پژوهشگر باید در حین اجرای آزمایش مقادیر مربوط به ورودی(متغییر های وابسته) و خروجی(متغییر های مستقل) را ثبت نماید. این مقادیر را داده می نامندکه ممکن است کمی(به صورت گرم وزن سانتیمتر اندازه) یا کیفی(شیرین،آبدار، رنگی) باشد.

دانشمندان با استفاده از دانشی که فراهم آمده است توجیهات یا مدل مایی به وجود می آورند که با فرضیاتی که به طور جاری مورد قبول است هم خوانی داشته باشند. یک مدل عبارت است از "یک ساختار ساده شده از یک واقعیت طبیعی" که ممکن است مدل به صورت عملی، کامپیوتری، تصویری، آزمایشگاهی یا ریاضی باشد، نظریه نامیده می شوند. نظریه ی علمی عبارت از طرحی بزرگ است که بسیاری از مشاهدات را توجیه و با هم مرتبط می کند و شواهد بسیاری از آن پشتیبانی می نمایند. در واقع نظریات از بالاترین مرتبه اعتبار برخوردارند و از بزرگترین دستاوردهای علمی به حساب می آیند.

از طرف دیگر بین علم و تکنولوژی نیز تفاوت وجود دارد. علم عبارت از کاوش در جهت درک طبیعت است حال آنکه تکنولوژی یعنی کنترل جهان طبیعت به نفع بشریت. علم اغلب منجر به توسعه تکنولوژی می شود، درست همانطور که تکنولوژی های جدید منجر به کشفیات علمی می گردند.

بسیاری از مردم هر گفته ای از سوی دانشمندان را واقعیت می پندارند خواه این گفته ابراز نظر غلط باشد یا عقاید آنها باشد. موسسات تبلیعاتی از اعتبار دانشمندان و پزشکان در نزد عامه بهره برداری می کنند. استفاده از فردی با روپوش سفید که لوله آزمایشی به دست دارد به عنوان دانشمند یا گوشی پزشکی با خود حمل می کند به عنوان پزشک برای تبلیغ یک کالا چنان ابعاد گسترده ای دارد که بسیاری از کارخانجات از آن در رسانه ها استفاده می کنند. اما مشکلات خوانندگان و بینندگان رسانه ها وقتی بزرگتر میشود که می بینند دانشمندان خود نیز بر سر موضوعات مطرح شده اتفاق نظر ندارند

نظرات شما عزیزان:

kahkeshan

ساعت18:39---10 ارديبهشت 1390

سلام آقای شاهبیکی


بابا به وب ما هم یه سرکی بزن مفتخرمون میکنید اگه نظر بدید.


بوس پاسخ: به روي چشم عزيزم مدتي اف بودم ولي حتما خيليم وبلاگتو دوست دارم

f.h

ساعت10:59---17 بهمن 1389

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: